خرید خودرو علاوه بر سرمایه به تخصص و تجربه هم نیاز دارد!

به گزارش پایگاه خبری آسمان زنجان، شایان حاجی عسکرلی کارشناس حوزه خودرو گفت: افزایش قیمت خودرو در سال های اخیر باعث شده تا دقت و وسواس مردم برای خرید این محصول افزایش پیدا کند. از طرفی نوسانات قیمت و گاه افزایش نجومی قیمت ها، عده ای را وسوسه کرده تا وارد این بازار شده و با خرید و فروش خودرو، از نمد برای خود کلاهی ببافند و وارد عرصه خرید و فروش خودرو شوند. این افراد که عمدتاً از مختصات بازار خودرو و حتی از ویژگی ها و شرایط فنی خودرو ها و آداب و اصول معامله اطلاعات ندارند، در مواقعی برای خود و خریدار مشکلات عدیده ای به وجود می آورند. به منظور آشنایی بیشتر با بازار خودرو، نحوه انتخاب خودرو، شرایط استاندارد معامله و … با شایان حاجی عسکرلی کارشناس حوزه خودرو و مدیر نمایشگاه اتومبیل شایان همکلام شدیم:
آیا خرید خودرو کار دشواری است؟
بدون تعارف پیدا کردن و خریدن ماشین آسان نیست. آن هم در شرایط کنونی که قیمت ها افزایش پیدا کرده اند و تعویض ماشین به آسانی سال های قبل نیست. یک فرد برای خرید یک خودرو علاوه بر بررسی شرایط مالی خود، باید تصمیمات زیادی بگیرد و مولفه‌های زیادی را بررسی کند و قطعاً کسی که از این شرایط آگاهی ندارد نباید به تنهایی برای خرید خودرو اقدام کند.
برای خرید خودرو چه فاکتورهایی را باید لحاظ کرد؟
کاربرد خودرو و میزان استفاده از خودرو در شبانه روز دو مولفه مهم هستند که باید در خرید خودرو به آنها دقت شود. قطعاً کسی که قرار است از خودرو برای سفرهای داخل شهری استفاده کند با کسی که خودرو را برای مسیر های ییلاقی می خرد، متفاوت است.
البته این دو از موارد اصلی هستند وگرنه مواردی جانبی دیگری هم باید ملاحظه شوند که برخی از آنها عبارتند از: امنیت، قابلیت اطمینان، اندازه، راحتی، مصرف بهینه سوخت، هزینه، ارزش هنگام فروش، سایز موتور، میزان مصرف بنزین، رنگ ماشین و تعداد کیلومترهایی که از ماشین استفاده شده ( در صورتی که ماشین کارکرده میخرید و … بخشی از مواردی هستند که قبل از خرید باید به آنها توجه شود و فرد روی آنها مطالعه کند یا با اهل فن مشورت کند.
ماشین صفر یا کار کرده؟ توصیه شما کدام است؟
حقیقت امر ماشین صفر و کار کرده هر کدام شرایط خاص خودشان را دارند و دارای معایب و مزایایی هستند که به شرایط خریدار بستگی دارند. در شرایطی یک ماشین کارکرده با ده سال سابقه از یک خودروی صفر ارزش ریالی و کاربردی بیشتری دارد. اما مواردی هم داریم که خرید خودروی صفر منطقی و به صرفه است. در مجموع هر کدام از این خودروها دارای معایب و مزایا و از طرفی طرفداران خودشان هستند که به عوامل اجتماعی، کارکردی، اقتصادی متعددی بستگی دارد.
اما باید اشاره کرد ماشین صفر، مقرون به صرفه است، هزینه جانبی تعمیرات ندارد؛ ویژگیها و امکانات جدیدی دارد؛ از طرفی در مقایسه با خرید ماشین کارکرده هزینه بیشتری باید پرداخت. افت قیمت هم دارد و به قولی به محض اینکه خودرو را بخرید و آن را از پارکینگ خارج کنید از ارزش خودرو کاسته می شود.
اما ماشین کار کرده هم شرایط خاص خودش را دارد. ماشین کارکرده از ماشین صفر ارزان تر است ولی از گذشته ماشین و نحوه استفاده از آن توسط مالک قبلی خبر نداریم. هزینه های تعمیرات آن بیشتر است.
با این وجود باید اشاره کرد که انتخاب بین ماشین صفر و کارکرده یک مهارت است و به عنوان مثال خرید یک ماشین کارکرده از یک آشنا گاهی اوقات از ماشین صفر مقرون به صرفه تر و منطقی تر است.
در بنگاه معاملات خودرو چه اطلاعاتی به خریداران می دهند؟
باید اذعان کنم خرید و فروش خودرو یک امر تخصصی است و علاوه بر نیاز به داشتن آگاهی از مختصات فنی خودرو ها، تفاوت خودرو با یکدیگر به لحاظ عملکرد، ساختار، هزینه و … یک بنگاهدار باید همانند یک وکیل دارای اطلاعات حقوقی نیز باشد. ضمن احترام به همه فعالان عرصه خرید و فروش خودرو در سال های اخیر به دلیل افزایش قیمت خودرو و سود ناشی از خرید و فروش و واسطه گری افراد بسیاری وارد این عرصه شدند و به دلیل عدم اشراف به مقولات فنی و حقوقی گرفتار یهای متعددی برای خود و خریداران و فروشندگان خودرو ایجاد کردند.
آیا تست رانندگی خودرو را قبل از خرید ضروری می دانید؟
تست رانندگی اتومبیل مهمترین بخش از خرید است. اگر خریدار تصمیم به تست خودرو دارد باید به تصمیمش احترام گذاشت و حتی می توان بخشی از مختصات ویژگی های خودرو را در تست به خریدار معرفی کرد. خریدار هم می تواند سوالات خود را در زمان تست بپرسد.
خرید خودرو کارکرده چه شرایطی دارد؟
خودروی کارکرده شرایط ویژه ای دارد و خرید آن با خودروی صفر متفاوت است. گرفتن تائیدیه از مکانیک مورد وثوق، نقاش، صافکار برای خرید یک خودروی کار کرده لازم است و باید به خریدار فرصت داد نظر همه معتمدین خود را جلب کند. مگر اینکه بنگاه دارابل اطمینان باشد و همه مشتریان را به یک چشم نگاه کند. در این صورت خریداران به حرف های بنگاهدار اطمینان می کنند. با این حال به خریداران توصیه می شود خودرو را به مکانیک مورد اطمینان خود نشان دهند تا عملکرد خودرو و تصادفات احتمالی و خرابی رادیاتور و … را چک کند. خرید کردن با آرامش ذهنی به شما کمک میکند که بهترین معامله را انجام دهید.
به جز موارد فنی و موتوری چه اقدامات دیگری باید انجام داد؟
در خرید خودروی کار کرده باید علاوه بحث موتوری به سایر موارد هم توجه داشت. برف پاک کن، تهویه هوا (در صورت وجود)، بخاری، چراغهای عقب، لامپهای سقفی، داشبورد، چراغ راهنما، صندوق عقب، کیفیت صندلی‌ها، راحتی صندلیها برای مسیرهای طولانی، دید ماشین، کمربند ایمنی، کیسه‌های هوا، رادیو، سقف اتومبیل و .. که از سالم بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید.
در بحث حقوقی خودروی کارکرده چه اقداماتی را توصیه می کنید؟
قبل از هر چیز توصیه می شود از انجام معامله خودروی کارکرده در مکانی غیر از بنگاه معاملات خودرو خودداری شود. در گام بعد مدارک خودرو و فروشنده باید را به دقت بررسی کرد. در ضمن قبل از معامله خودرو، حتما از کامل بودن مدارک شناسایی فروشنده و خودرو مثل کارت خودرو، اصل سند خودرو، برگ معاینه فنی معتبر، پرداخت کامل عوارض شهرداری و بیمه خودرو اطمینان حاصل کنید. دقت کنید خودرو حتما به نام طرف مقابل باشد؛ از خرید خودروهایی در رهن شرکت سازنده و یا با پلاک شهرستان‌های دیگر و وکالتی و … حتی المقدور بپرهیزید. برخی دلالان، خودروها را با سند باز و پلاک نفر قبلی می‌فروشند! بعضی خودرو را جای طلب از کسی گرفته‌اند و خرید این مدل خودروها حتی اگر با قیمت مناسب باشد، به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
آیا انجام معامله در هر بنگاهی را صلاح می دانید؟
اگر هدف بنگاهدار کسب سود متعارف باشد، به خریدار اجازه فکر کردن، مشورت و تصمیم گیری می دهد. متاسفانه برخی بنگاهدار ها با ایجاد جو روانی و به کار بردن کلمات و عبارات خریدار را در شرایط عمل انجام شده قرار می دهند و سعی می کنند تا معامله سریع تر انجام شود. انجام چنین معاملاتی به نظر بنده از اعتبار بنگاهدار می کاهد و حتی اگر از این مدل خرید و فروش، منظور خاصی هم نداشته باشد، این رویه صحیح نیست. خریدار چند صد میلیون تومان پول را وارد معامله ای کرده و حق دارد از تمام جزئیات معامله با خبر باشد و نباید حق مشورت با دوستان و معتمدین را از او سلب کرد. بنابراین توصیه می شود حتی المقدور از انجام معامله در بنگاه هایی که روی مدیر بنگاه شناخت ندارید خود داری نمائید و در صورت اجبار به انجام معامله در بنگاه های غریبه، حتماً برای خرید یا فروش خودرو از یک نفر اهل فن کمک بگیرید و معامله را در یک جلسه نهایی نکنید.
شایان حاجی عسگر کارشناس حوزه خودرو: اصلاح ساختار صنعت خودرو نیازمند حمایت های اجتماعی و سیاسی است
افزایش و نوسان قیمت خودرو و تفاوت قیمت آن در کارخانه و بازار باعث شد تا این بازار شاهد قیمت های عجیب و غریبی باشد و عده ای به سود های سرشار دست پیدا کنند. کسب این مدل درامد بی درد سر که گاهی به مدد شانس برنده شدن در قرعه کشی یا سرمایه گذاری و خرید فیش نوبت تحویل خودرو و … به دست می آید عده ای زیادی را بر آن داشته که سرمایه خود را وارد این بازار کنند و به زعم خودشان به درآمدهای آنچنانی دست پیدا کنند.
اما آنچه مسلم است اساساً مختصات دنیای اقتصاد با آنچه ما تصور می کنیم متفاوت است و ورود به هر کار اقتصادی علاوه بر کسب دانش نیاز به تجربه و استفاده از تجربیات بزرگان آن حوزه نیز دارد. بماند که در مقولاتی مانند بازار خودرو که به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست، حتی کارشناسان این حوزه را در مواردی سردرگم می کند!
به منظور آشنایی بیشتر با مختصات و ویژگی های بازار خودرو و پیش بینی این بازار در آینده گفتگوی کوتاهی با شایان حاجی عسگر از کارشناسان حوزه خودرو انجام داده ایم که حاوی نکات فنی و علمی متعددی است:
آیا پیش بینی قیمت خودرو غیر منطقی است؟
تعیین قیمت خودرو در کشور ما تحت شرایط عادی اقتصادی نیست و مولفه های اقتصادی متعددی چون افزایش یا کاهش عرضه و تقاضا، گرانی ارز، واردات خودرو، پیشگیری از ورود برخی خودروهای خاص، افزایش یا کاهش مالیات و عوارض ورود خودرو و … که علی الاصول باید در کاهش یا افزایش قیمت خودرو موثر باشند، تعیین کننده قیمت خودرو نیستند. در چنین شرایطی که قیمت خودرو به زبان ساده به صورت دستوری تعیین می شود، پیش بینی قیمت خودرو غیر منطقی است. بنابراین تعیین قیمت خودرو در این شرایط بسیار دشوار است و افرادی که قصد خرید یا فروش خودرو دارند باید بسیار دقت کنند و از انجام معاملات احساسی پرهیز کنند.
چرا همزمان با رکود معاملات و کاهش تقاضای خرید، در مواقعی شاهد افزایش قیمت خودرو هستیم؟
این موضوع ناشی از تورم و ترس از کاهش ارزش پولی ملی است. به زبان ساده مردم برای حفظ سرمایه خود بدنبال بازاری جهت افزایش ثروت خود هستند و از هر گونه ریسک مالی پرهیز می‌کنند. همین امر باعث افزایش قیمت خودرو می شود در حالی بر اساس قوانین بدیهی اقتصاد، قیمت باید در این شرایط کاهش پیدا کند!
منظور از مافیای خودرو چیست؟
شاید در برخی کشور ها واقعاً مافیای مشخصی در برخی حوزه ها وجود داشته باشد که این باند ها دارای اسم و رسم و دفتر و دستک و باندهای خلاف هستند و هر بخشنامه و رفتار اقتصادی که با منافع آنها تعارض داشته باشد، را نمی پسندند، به شدت در مقابل آن ایستادگی می کنند. اما در کشور ما مافیای خودرو به مفهوم خاص وجود ندارد. در حقیقت بازاری که در خودرو شکل گرفته است یادآور رفتار مافیایی است و تمام افرادی که از این بازار منتفع هستند، به هیچ عنوان حاضر به کم شدن حاشیه سود یا ریسک پذیری نیستند. در این حالت مردم به زبان عام از واژه مافیا استفاده می کنند.
مشکلات اصلی صنعت خودرو کدامند؟
مشکلات این حوزه بسیار جدی است تا جایی که رهبر معظم انقلاب در دهم بهمن‌ماه ۱۴۰۰ در دیدار با تولیدکنندگان داخلی، با ورود به مقوله خودرو، ضمن گلایه شدید از شرایط این صنعت و اشاره به نارضایتی مردم، از همه دستگاه‌های مرتبط خواستند که در اسرع وقت، این وضعیت سامان‌دهی شود.
واقعیت امر رانت و اعطای ارز ارزان قیمت به خودرو سازان، نیروی کار مازاد و عمدتاً غیر متخصص، مالکیت نیمه خصوصی و نیمه دولتی، فقدان بهره وری، اقتصادی نبودن زنجیره تولید ، قیمت گذاری دستوری، و برخی مشکلات مدیریتی و غیر مدیریتی دیگر موجب شکل‌گیری زیان انباشته چند هزار میلیارد تومانی در شرکت های اصلی خودروسازی شده و طبیعی است که با روند موجود این وضعیت همچنان ادامه خواهد داشت.
چاره کار چیست؟
برخی بر این باورند واردات خودرو، قرعه کشی، اخذ مالیات، بستن سایت های دیوار و شیپور، حذف قیمت از سایت های خرید و فروش و … در کاهش قیمت خودرو رسیدن به قیمت واقعی تاثیر دارند. در صورتی که به اعتقاد بنده این پرداختن به این مقولات چاره کار نیست و همان طور که به مشکلات اشاره شد، علاج به روش های دم دستی و موقتی حاصل نخواهد شد. علاج این پدیده و سامان دادن بازار خودرو نیازمند تغییر اساسی در زیر ساخت صنعت خوردوست. بحثی که همه دولت‌ها نیز در ظاهر به آن اعتقاد دارند و برای تغییرات اساسی تلاش می کنند. اما نیک مشخص است درآمد بالای خودرو و انحصار آن، مانع اصلاح سیاست‌های بیراهه در این صنعت شده است و اصلاح این روند نیاز به زمان و برنامه ریزی کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت دارد.
در حقیقت اصلاح ساختار صنعت خودرو نیازمند حمایت های اجتماعی و سیاسی است و دولت و مجلس باید با در نظر گرفتن جمیع شرایط، گام های اساسی در این مسیر بردارند.